امروزه اینترنت و گوگل کار ما را بسیار راحت کرده است. اگر ناگهان دندان مان درد بگیرد با جستجو در گوگل نزدیک ترین دندان‌پزشکی به محل را پیدا می‌کنیم و یا اگر دیروقت هوس غذا خوردن به سرمان زد به راحتی می‌توانیم با سرویس‌های جستجوی رستوران، سفارش‌مان را آنلاین ثبت کرده و غذا را در خانه تحویل بگیریم. برای انجام دادن کارهای تخصصی و خدمات هم کارمان بسیار راحت شده است.
قبلا برای یافتن یک متخصص مثلا برای طراحی وبسایت و یا تعمیر تلویزیون باید مدتی جستجو می‌کردیم و یا از آشنایان‌مان پرس و جو می‌کردیم. اما پلتفرم‌هایی که به ٱنها مارکت‌پلیس خدمات گفته می‌شود کار ما را بسیار ساده کرده است. ما برای انجام کارهای تخصصی می‌توانیم با مراجعه به این پلتفرم‌ها در کوتاه‌ترین زمان، مناسب‌ترین فرد متخصص برای کارمان را انتخاب کرده و کار مورد نظر را به او در اصطلاح برون‌سپاری کنیم.
در اینجا می‌خواهیم به سراغ مارکت‌پلیس های برون‌سپاری پروِژه به صورت آنلاین برویم. شما برای انجام و برون‌سپاری پروژه‌هایی که امکان انجام دادن‌شان به صورت آنلاین وجود داشته باشد به این پلتفرم‌ها نیاز خواهید یافت. پروژه‌هایی مثل ترجمه مقال، طراحی لوگو یا پوستر و کلیه کارهای گرافیکی، طراحی یا تعمیر وبسایت و کلا هر پروژه‌ای که بتوانید آن را به صورت آنلاین برون‌سپاری کرده و متخصص مورد نظر که به او آزادکار یا فریلنسر گفته می‌شود نیز پس از انجام پروژه بتواند فایل پروژه را به صورت آنلاین برای شما ارسال کند. یعنی کلیه فرآیندهای مربوط به پروژه از آغاز تا پایان به صورت آنلاین قابل انجام باشد.
خوشبختانه در هر حاضر پلتفرم‌های زیادی برای این منظور در ایران راه‌اندازی شده است که شما می‌توانید از میان صدها فریلنسر موجود که در زمینه مورد نظر شما مهارت کافی دارند، یکی را برای انجام پروژه خود انتخاب کنید. پلتفرم‌هایی مثل پارس کدرز، انجام میدم، کارلنسر÷ فرشمی‌کار و پونیشا. در اینجا ما می‌خواهیم یکی از این پلتفرم‌ها را بر اساس تجربیات و بررسی‌هایی که انجام دادیم مورد ارزیابی قرار دهیم: پلتفرم پونیشا.
پونیشا یکی از قدیمی‌ترین پلتفرم‌های برون‌سپاری پروژه به فریلنسر است. ظاهر این پلتفرم نسبت به روزهای آغازین تغییر چندانی نکرده اما باطن آن، یعنی عملکردها و قابلیت‌ها و کارآیی‌اش تغییرات بسیاری را از سر گذرانده است. در پونیشا حدود ۵۰ هزار فریلنسر برای انجام پروژه‌های مختلف از طراحی سایت و اپلیکیشن گرفته تا ترجمه و گرافیک وجود دارند. اما طبق تجربه ما پونیشا بهترین محل برای انجام پروژه‌های مربوط به سرویس‌های اینترنتی مانند طراحی وب (گرافیک، سایت)، طراحی، تنظیم یا تعمیرات اسکریپت‌ها و … است و برای پروژه‌های متفرقه در سایر زمینه‌ها می‌توانید به سایت‌های مطرحی مثل پارس کدرز مراجعه کنید.
مراحل برون‌سپاری پروژه در پونیشا
پلتفرم پونیشا برای انجام پروژه‌های مذکور دارای امکانات مناسبی است. مثلا تصور کنید شما می‌خواهید طراحی وبسایت یا تغییراتی در آن را به یک فریلنسر برونس‌سپاری کنید. مراحل انجام کار در پونیشا به این شکل است:
- ایجاد پروژه: شما با انتخاب عنوان و درج توضیحات و اطلاعات مربوط به پروژه و همچنین تعیین محدودیت بودجه، پروژه خود را (به صورت مناقصه) ایجاد می‌کنید. یک هزینه جزیی برای ثبت پروژه به صورت آنلاین باید پرداخت کنید
- پس از تایید پروژه شما، فریلنسرها پیشنهادات خود را برای انجام پروژه ارایه می‌دهند
- شما می‌توانید با فریلنسرهایی که پیشنهاد داده‌اند در داخل پونیشا چت و گفتگو کنید تا پس از انجام مذاکرات بتوانید مناسب‌ترین فرد برای انجام پروژه را انتخاب کنید. همچنین شما می‌توانید به پروفایل فریلنسرهای مذکور وارد شوید و رزومه آنها، تعداد و مشخصات پروژه‌هایی که در پونیشا انجام داده‌اند و نظرات کارفرماها درباره آنها را بررسی کنید.
- پس از انتخاب فریلنسر، شما می‌بایست مبلغ توافق شده را پرداخت نمایید. طبق توافق ممکن است فریلنسر از شما پیش‌پرداخت طلب کند و یا کل مبلغ پروژه را پس از تکمیل پروژه دریافت کند. مبلغی که شما پرداخت می‌کنید در حساب پونیشا قرار می‌گیرد و تا زمانی که شما آن را آزاد نکنید به حساب فریلنسر منتقل نخواهد شد.
- پس از تکمیل پروژه توسط فریلنسر، فایل پروژه را از طریق پلتفرم پونیشا برای شما ارسال می‌کنید. شما آن را بررسی می‌کنید و در صورت تایید و رضایت از پروژه می‌توانید مبلغ پروژه را آزاد کنید تا از حساب پونیشا به حساب فریلنسر منتقل گردد.
- در صورت عدم رضایت از کار، شما می‌توانید مبلغ را آزاد نکنید. در این حالت شما می‌توانید در داخل پونیشا یک اختلاف ایجاد کنید و کارشناسان پونیشا در حل اختلاف میان شما و فریلنسر میانجی‌گری می‌کنند.
امتیازات و مزایای پونیشا نسبت به رقبا
یکی از مزایای پونیشا نسبت به سایر پلتفرم‌های فریلنسینگ، رابط کاربری خوب آن است. کار کردن با پلتفرم بسیار آسان است و موجب سردرگمی شما نمی‌شود. پنجره چت و گفتگو در تمام صفحات در دسترس است و شما می‌توانید مثلا در زمان بررسی پروفایل یک فریلنسر، با او و یا با فریلنسر دیگری چت همزمان چت کنید. در پنجره چت نیز به راحتی می‌توانید فایل ارسال کنید.
همان طور که قبلا گفتم برای انجام پروژه‌هایی مثل کدنویسی، شما فریلنسرهای ماهر و کارکشته‌ای در پونیشا خواهید یافت که از این نظر نسبت به رقبا، به اصطلاح دستش پر است. همچنین برای پروژه‌هایی که ایجاد می‌کنید خیلی سریع پیشنهاد دریافت می‌کنید و این بدان معنی است که ساختار پونیشا در جهت اطلاع‌رسانی به فریلنسرها و متخصصان هر رشته، به خوبی کار می‌کند و آنها در جریان پروژه‌های جدید بر طبق مهارت‌های‌شان قرار می‌گیرند.
پونیشا برای انجام هر پروژه کارمزد دریافت می‌کند. یعنی شما برای هر پروژه یک مبلغ ثابت به عنوان کارمزد، علاوه بر مبلغ پروژه پرداخت می‌کنید. همین کارمزد از فریلنسر هم دریافت می‌شود یعنی مبلغ کارمزد از مبلغ پروژه کسر شده و باقی‌مانده به فریلنسر پرداخت می‌شود. پرداخت و تسویه حساب با فریلنسر هم حدودا طی دو سه روز کاری انجام می‌شود.
نکته دیگر آن‌که در صورتی که به هر دلیل انجام پروژه کنسل شود یا فریلنسر نتواند پروژه را به سرانجام برساند، شما می‌توانید پروژه را لغو کنید که در این صورت کل مبلغ پروژه به انضمام کارمزد پونیشا به حساب شما عودت داده می‌شود. البته مبلغی که برای ایجاد پروژه پرداخت کرده‌اید بازگشت داده نمی‌شود.
ویژگی‌های فعالیت به عنوان فریلنسر در پونیشا
برای فعالیت به عنوان فریلنسر در پونیشا، شما به راحتی می‌توانید اکانتی در پونیشا ثبت کنید و اطلاعات خود را به همراه رزومه‌تان در پروفایل‌تان در پونیشا منتشر کنید. ثبت نام در پونیشا چه برای فریلنسر چه کارفرما رایگان است. اما برای اینکه شما سطح اکانت خود را به نقره‌ای یا طلایی ارتقا دهید باید مبلغی پرداخت کنید. سطوح بالاتر اکانت به شما امکاناتی از قبیل امکان ارسال تعداد پیشنهادات بیشتر در روز/ماه و یا افزایش مهارت های بیشتری در پروفایل و … اهدا می‌کند.
البته تمام فعالیت‌های شما در پونیشا رایگان نیست. مثلا شما به عنوان فریلنسر برای اینکه پیشنهاد خود را برجسته کنید باید مبلغی پرداخت کنید. یا کارفرما برای ایجاد پروژه فوری یا ویژه یا آگهی استخدامی باید مبلغی پرداخت کند.
نقاط ضعف پونیشا
حالا بگذارید به سراغ نقاط ضعف پونیشا برویم که در تجربیات خود شاهد آن بوده‌ام. با توجه به افزایش چشمگیر فریلنسرها در پونیشا، تعداد افراد کارنابلد یا تازه‌کار هم افزایش یافته است. البته نکته‌ای که ما همواره در پروژه‌ها مدنظر داریم نه سابقه کار طولانی و نه حتی تعداد بالای نمونه کار است. چه بسا افراد تازه‌کاری که نمونه کارهای زیادی هم نداشتند پروژه ما را به نحو احسن و بسیار بهتر از افراد شناخته شده انجام داده‌اند. شما باید در نظر داشته باشید که انگیزه یک فریلنسر تازه‌کار (برای اینکه بتواند رتبه و کامنت‌های مثبت دریافت کند) بسیار بیشتر از فریلنسرها قدیمی است.
همچنین نکته مهم دیگر میزان تعهد و مسئولیت‌پذیری فریلنسر است. مهم‌ترین مساله در انجام پروژه این است که فریلنسر تا حدی احساس مسئولیت نسبت به پروژه خود داشته باشد که اگر نکته ضروری یا مهمی را کارفرما هنگام درخواست و توضیح پروژه از قلم انداخت، فریلنسر آن را از نظر دور نداشته و خودش انجام دهد. مثلا اگر قرار باشد یک فرم ورود ساخته شود و کارفرما درباره امنیت فرم حرفی نزده باشد، فریلنسر باید این وظیفه را در خود احساس کند که امنیت فرم را نیز تامین کند.
همه این‌ها ذکر شد تا به این نکته برسم که در پروژه‌های اخیر در پونیشا رضایت من به عنوان کارفرما جلب نشد. چندین پروژه به نتیجه نرسید. یک فریلنسر پس از سه هفته زمان و کار کردن روی پروژه به این نتیجه رسید که از عهده کار برنمی‌آید. فریلنسرهای دیگر نیز کلی زمان را هدر دادند اما با آنها توافق حاصل نشد. مساله‌ای که وجود دارد این است که شما به عنوان کارفرما فقط در زمانی که یک پروژه به سرانجام رسیده باشد می‌توانید دریاره فریلنسر نظر دهید. اما فریلنسرهایی که باعث شدند زمان بسیاری تلف شود و آسیب و خسارت مالی و معنوی برای کسب و کار ما ایجاد شود چه؟
پونیشا دارای سازوکاری برای اختصاص رتبه منفی به فریلنسرها در چنین مواردی نیست. همین ضعف البته برای کارفرماها هم وجود دارد. یک ایده برای رفع این مشکل که توسط سایت پارس کدرز ارایه شده، تضمین انجام پروژه است. بدین صورت که فریلنسری که اطمینان به مهارت خود و انجام پروژه دارد می‌تواند برای کارفرما تضمین ایجاد کند. این تضمین دارای درصدهای مختلفی است که فریلنسر تعیین می‌کند فلان درصد از مبلغ پروژه را به عنوان تضمین انجام درست کار در اختیار سایت می‌گذارد تا تنها در صورت تایید و رضایت کارفرما از حسن انجام کار، این مبلغ برای فریلنسر آزاد شود.
پونیشا نیز باید از چنین ایده‌هایی استفاده کند. یک کارفرما ممکن است برای انجام یک پروژه یک ماه را از در پونیشا از دست بدهد (برای ما چنین اتفاقی افتاده). کارفرما تمام فریلنسرها را نمی‌شناسد و ممکن است با یک فریلنسر که اتفاقا امتیاز و رتبه خوبی هم دارد وارد همکاری شود اما نتیجه‌ای حاصل نشود. پونیشا می‌تواند در صورت عدم تکمیل صحیح پروژه، امتیاز منفی به فریلنسر بدهد تا از یک سو، فریلنسرها تنها در پروژه‌هایی که از مهارت خود نسبت به انجام ان اطمینان دارند پیشنهاد ارسال کنند و از سوی دیگر، کارفرما بتواند فریلنسرهایی که امتیاز منفی دریافت کرده‌اند را مشاهده کند.
جمع‌بندی
در کل باید بگوییم پونیشا برای برون‌سپاری پروژه‌هایی شامل برنامه‌نویسی و گرافیک می‌تواند بهترین گزینه شما برای انتخاب باشد. نه تنها به دلیل وجود فریلنسرهای ماهر در این زمینه‌ها که به دلیل رابط کاربری کاملا حرفه‌ای آن که کار شما را برای کل فرآیند برون‌سپاری راحت می‌کند. اما برای سایر زمینه ها شاید پلتفرم‌هایی پیدا کنید که فریلنسرهای بیشتر و متنوع‌تری در آنها حضور داشته باشند. (آنها را هم به زودی معرفی می‌کنیم) گرچه برخلاف پلتفرم‌های دیگر شما مجبور نیستید از لیستی شامل صدها فریلنسر، جستجو کرده و جهت انجام پروژه برای‌شان دعوت بفرستید. پونیشا سیستم اطلاع‌رسانی خوبی دارد. هم برای شما و هم برای فریلنسرها. بنابراین بهترین و منعطف‌تری سازوکار ارتباط را میان کارفرما و فریلنسر می‌تواند برقرار کند.
