بسیاری هالیوود را استانداردی طلایی برای تولید فیلم میدانند و چه کسی میتواند به آنها خرده بگیرد؟ با این حال و علیرغم اوج عظمت و حرفهایگری، هالیوود هم معصوم نیست و اشتباه میکند! در سیستمی که طراح صحنه و فیلمبردار و منشی صحنه و کارگردان و تدوینگر همه در نوع خود بهترین هستند، باز هم گافها و سوتیهای بزرگی از بین دهها لایه نظارتی دقیق راه خودشان را به سوی پرده سینما پیدا میکنند. جالب اینجاست که این اشتباهات نه فقط در فیلمهای کمبودجه و آماتور، که در آثار بزرگترین کارگردانان تاریخ سینما نیز قابل رویت است.
مثلا «استنلی کوبریک» که به داشتن وسواسی دیوانهوار در ساخت فیلم مشهور بود هم از گزند گاف در امان نماند و در طول ساخت فیلم اولین فیلم بلندش به نام «هراس و هوس» سوتی داد. با حضور کارگردانهای بزرگی مانند «کوئنتین تارانتینو»، «کریستوفر نولان»، «آلفرد هیچکاک»، «جرج لوکاس»، «مل گیبسون» و «ریدلی اسکات» در فهرستی که آماده کردهایم، کاملا روشن است که حتی غولها هم در بهترین آثار خود از گاف و سوتی در امان نبودهاند. در این مطلب میخواهیم با هفت گاف بزرگی در فیلمهای سینمایی مشهور تاریخ سینما روی پرده رفته است آشنا شویم.
فیلم شجاعدل | ۱۹۹۵ | Braveheart
- گاف: ماشین قرن یازدهمی
«شجاعدل» مل گیبسون هرچند فیلمی درباره «ویلیام والاس» جنگجوی اسکاتلندی است که کشورش را از چنگ پادشاه انگلستان درآورد و به استقلال رساند، اما عموم اسکاتلندیها آن را نمایشی مزخرف از کشورشان میدانند. با این حال غیراسکاتلندیها فیلم را دوست داشتند، فیلم هم فروش سرسامآوری داشت و هم با کسب ۵ جایزه اسکار که جایزه «بهترین فیلم» هم میان آنها بود، دل منتقدان و سینماگران حرفهای را برد.
چیزی که اهمیت دارد این است که نه موفقیت در اسکار و نه فروش بالا هیچکدام به این معنا نیست که فیلم حاوی یک گاف بزرگ نباشد. گاف فیلم چه بود؟ در یکی از صحنههای نبرد فیلم، یک اتومبیل به وضوح در گوشه سمت چپ پایین صحنه قابل مشاهده است. ظاهرا شخصی توانسته با ماشین زمان به قرن یازده میلادی سفر کند و شاهد یک جنگ کلاسیک تمامعیار باشد!
فیلم جنگهای ستارهای | ۱۹۷۷ | Star Wars
- گاف: استرومتروپر دستوپا چلفتی!
اگر جزو طرفداران سری فیلمهای «جنگهای ستارهای» باشید میدانید که در فیلم به آن سربازهای سفیدپوش میگویند «استورمتروپر». در پایان اولین قسمت از این فرنچایز پرفروش «جرج لوکاس»، یکی از این استورمتروپرها موقع ورود به مکانی سرش میخورد به درگاه در و باعث میشود یکی از نمادینترین گافهای تاریخ سینما شکل بگیرد.
از آن زمان تا به امروز، طرفداران فیلم بارها این صحنه را به عقب برگرداندهاند تا شاهد حادثه خندهداری باشند که برای یک سرباز فضایی اتفاق افتاده است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید استرومتروپرها آنقدر بین هواداران پرشمار این فیلم محبوب هستند که تاکنون چند ستاره بزرگ غربی با پوشیدن لباسهای آنها، حضوری افتخاری و کوتاه در این فیلمها داشتهاند؛ از جمله «تام هاردی»، «اد شیران»، «جیمی اولیور» و «دنیل کرگ».
فیلم شمال از شمال غربی | ۱۹۵۹ | North by Northwest
- گاف: کودک عجول خرابکار!
کار کردن با کودکان در سینما واقعا سخت است. آنها در سنی هستند که تمایلی به تظاهر یا تحمل شرایط سخت ندارند و اصطلاحا ممکن است هرجور عشقشان کشید رفتار کنند! یکی از مشهورترین فیلمهای تاریخ سینما هم قربانی رفتارهای غیرقابل پیشبینی کودکان است.
در اواخر درام جاسوسی «آلفرد هیچکاک» که درباره مردی است که با یک جاسوس اشتباه گرفته میشود، یک صحنه تیراندازی وجود دارد. در این صحنه قهرمان فیلم در یک رستوران با شلیک یک گلوله زخمی میشود. نکته اینجاست که یکی از کودکانی که در پسزمینه تصویر در آن رستوران حضور دارد، چون میداند قرار است بهزودی در آن صحنه چه اتفاقی بیفتد، قبل از شلیک گلوله گوشهایش را میگیرد و به این ترتیب صحنه به آن مهمی را اسپویل میکند!
فیلم تکتیرانداز آمریکایی | ۲۰۱۴ | American Sniper
اگر کار با کودکان در سینما دشوار، کار با نوزادان در لیگ دیگری است! با توجه به الزامات قانونی بسیار زیاد و ملاحظات اخلاقی، حضور یک نوزاد در صحنه فیلمبرداری از هر نظر آزاردهنده و دستوپاگیر است و برای همین سعی میشود در صحنههایی که به حضور نوزادی احتیاج است، از جلوههای ویژه یا عروسک استفاده کنند.
در فیلمهای مشهور زیادی خلق نوزاد با جلوههای ویژه بسیار ضعیف به فاجعه منجر شده، اما «کلینت ایستوود» در این حوزه صاحب سبک است. در صحنه پایانی این فیلم اسکاری، «بردلی کوپر» حامل گهوارهای است که در آن یک نوزاد پلاستیکی بسیار بد جاسازی شده! وقتی مخاطب متوجه حضور نوزاد بدلی بشود هم میتواند حدس بزند قرار است در ادامه چه اتفاقی بیفتد و فیلم لو میرود.
فیلم گلادیاتور | ۲۰۰۰ | Gladiator
- گاف: ارابه گازسوز!
گلادیاتور تو هم؟ چرا که نه! داستان فیلم گلادیاتور در سال ۲۶۴ قبل از میلاد مسیح اتفاق میافتد، طبعا در آن زمان ارابهها با قدرت اسبها به این طرف و آن طرف میرفتند و خبری از سوخت وسایل نقلیه نبود.
اما اگر گلادیاتور را با دقت تماشا کنید، در یکی از صحنهها متوجه خواهید شد که پشت یکی از ارابهها یک سیلندر گاز نصب شده! احتمالا اولین چیزی که به ذهن میرسد این است که سیلندر را وصل کردهاند تا ارابه راحت و سریع حرکت کند، اما در واقع کارکرد آن سیلندر ایجاد انفجار خفیفی است که باعث واژگونی ارابه میشود. البته این تنها گاف گلادیاتور نیست، فیلم پر است از اشتباهات بزرگی نظیر عدم حفظ راکورد توسط عوامل صحنه و حضور گاهوبیگاه عوامل فنی فیلم در قابهای مختلف آن!
فیلم عامه پسند | ۱۹۹۴ | Pulp Fiction
- گاف: جای رازآمیز گلوله
در اواسط دهه ۱۹۹۰، «کوئنتین تارانتینو» خود را به عنوان یکی از برجسته ترین کارگردانان سینمای آمریکا و قهرمان فیلمسازی مستقل معرفی کرد. پس از اکران اولین فیلم تحسینشدهاش به نام «سگهای انباری»، او که توجهات را به خودش جلب کرده بود موفق شد با جذب سرمایه بیشتر، فیلم بعدیاش را که یک درام جنایی طنزآمیز بود با حضور ستارگان بزرگتری بسازد.
از پالپ فیکشن به عنوان بهترین فیلم تارانتینو و حتی یکی از بهترین فیلمهای تاریخ سینما یاد میشود، اما این تحسینها به این معنا نیست که در این فیلم گاف بدی وجود نداشته باشد. از جمله در سکانس بسیار مشهور آغازین فیلم که در آن دو گنگستر برای تسویهحساب به منزل چند خلافکار نوجوان خردهپا میروند، سوراخهای گلوله قبل از شلیک تیر توسط جوانکی که در توالت قایم شده روی دیوار وجود دارد! بله، حتی فردی تیزهوش و وسواسی مثل تارانتینو هم از سوتی دادن مصون نیست.
فیلم زن زیبا | ۱۹۹۰ | Pretty Woman
- گاف: پنکیک یا کروسان؟!
وقتی «زن زیبا» ساخته «گری مارشال» در سال ۱۹۹۰ اکران شد، به سرعت به یکی از پردرآمدترین فیلمهای تمام دوران تبدیل شد. این کمدی رمانتیک «جولیا رابرتز» را به یک ستاره تبدیل کرد و برایش یک جایزه گلدن گلوب هم به همراه داشت. علیرغم موفقیت فوقالعاده این فیلم که در طول اکران خود به فروش جهانی ۴۶۳.۴ میلیون دلاری دست یافت، یک اشتباه چندین دهه است که طرفداران آن را آزار میدهد.
در سکانسی در حین خوردن صبحانه، جولیا رابرتز یک کروسان میجود که به طور مرموزی بعد از کات به کاراکتر «ریچارد گر» به پنکیک تبدیل میشود. جالب اینجاست که در پلان بعدی مجددا پنکیک به کروسان تغییر ماهیت میدهد تا یکی از شعبدههای عجیب تاریخ سینما را شاهد باشیم!
فیلم شوالیه تاریکی برمیخیزد | ۲۰۱۲ | The Dark Knight Rises
- گاف: نوچه بلاتکلیف
«شوالیه تاریکی برمیخیزد» کریستوفر نولان پایان سهگانه شوالیه تاریکی این کارگردان را رقم زد و پس از اکران، عنوان هفتمین فیلم پرفروش تمام دوران را به خود اختصاص داد. با حضور بازیگران بزرگی از جمله «کریستین بیل»، «گری اولدمن» و «مایکل کین»، فیلم نولان در سال ۲۰۱۲ مورد تحسین و توجه بسیار زیادی قرار گرفت. اما این بدان معنا نیست که نولان هم فیلمی عاری از گاف ساخته باشد!
در یکی از صحنههای زدوخورد فیلم، یکی از نوچههای شخصیت «بین» ناگهان بیدلیل جوری روی زمین پرت میشود که انگار کسی او را هل داده. هربار هم این صحنه را نگاه میکنید متوجه میشوید که هیچ دلیلی برای پرت شدن به این شکل نیست، مگر یه سوتی بزرگ: در این صحنه قرار بوده آن شخصیت در برابر شلیک یک گلوله جاخالی دهد و برای همین به او گفتهاند خودت را روی زمین پرت کن، اما هنگام تدوین یادشان رفته جلوه ویژه مربوط به شلیک گلوله را به فیلم اضافه کنند!
