ژان دو باری مخاطبان را با خود به فرانسه قرن هجدهم میبرد و رابطه واقعی میان پادشاه لوئی پانزدهم و سوگلی محبوبش مادام دو باری را به تصویر میکشد. باری در دربار پادشاه و در میان اعضای خاندان سلطتنی چندان شخصیت مقبولی نبود. به طوری که ماری آنتوانت –که بعدتر با لوئی شانزدهم ازدواج کرد و ملکه فرانسه شد– او را به عنوان شخصیتی شرمآور توصیف کرده است. این فیلم با بودجه ۲۲.۴ میلیون دلاری خود، یکی از گرانترین فیلمهای فرانسوی سال ۲۰۲۳ است. اگر نسبت به این درام فرانسوی تاریخی کنجکاو هستید، با ما در فیلیموشات همراه باشید. در این مطلب همه آنچه که باید درباره جدیدترین فیلم جانی دپ بدانید، گردآوری کردهایم.
خلاصه داستان ژان دو باری Jeanne du Barry
خلاصه داستان فیلم ژان دو باری Jeanne du Barry اینطوری است؛ ژان ووبرنیه به عنوان زنی از طبقه کارگر که مصمم به بالا رفتن از نردبان اجتماعی است از جذابیت خود برای فرار از وضعیت فقیرانهاش استفاده میکند. معشوق او، کنت دو باری، که به لطف دسیسههای عاشقانه ژان ثروتمند شده است، میخواهد او را به پادشاه معرفی کند و از طریق دوک ریشیلیوی بانفوذ، ملاقاتی میان آنها ترتیب بدهد. این برخورد بسیار فراتر از انتظارات او پیش میرود؛ زیرا برای لوئی پانزدهم و ژان، این عشق در نگاه اول است. پادشاه از طریق این کارگر درباری، اشتیاق خود به زندگی را دوباره باز مییابد: به طوری که دیگر نمیتواند بدون او زندگی کند و تصمیم میگیرد که او را سوگلی رسمی خود قرار دهد. به دنبال آن رسوایی رخ میدهد. زیرا هیچکس یک کارگر خیابانی را در دربار نمیخواهد…
بازیگران و عوامل فیلم ژان دوباری
هنرنمایی تازه جانی دپ در نقش لوئی پانزدهم
گروهی از بازیگران دوست داشتنی در این درام تاریخی درباره اواخر دوران پادشاهی فرانسه، ایفای نقش کردهاند. مایوین در نقش ژان دو باری، یکی از محبوبترین بازیگران زن سینمای امروز فرانسه است. او از همان کودکی با بازی در فیلم یک تابستان مرگبار از ژان بکر وارد عرصه بازیگری شد. عصر پنجم و لئون حرفهای Léon: The Professional از لوک بسون و تنش بالا High Tension به کارگردانی الکساندر آژا، از دیگر عناوین مطرحی هستند که مایوین در آنها هنرنمایی کرده است.
جانی دپ نیز همانطور که اشاره کردیم در نقش لوئی پانزدهم، دومین پادشاه فرانسه از آخر پیش از فروپاشی سلطنت در بحبوحه انقلاب فرانسه، حضور دارد. ژان دو باری، اولین فیلم بلند دپ از زمان دعواهای حقوقی علنی او با همسر سابقش امبر هرد، محسوب میشود. همچنین ژان دو باری یکی دیگر از فیلمهایی است که در آن جانی دپ یک شخصیت تاریخی را به تصویر میکشد. ما پیش از این هنرنماییهای برجسته دپ را در نقش شخصیتهای تاریخیای مانند خالق پیتر پن جیمز بری در فیلم در جستجوی ناکجاآباد Finding Neverland، سارق مشهور بانک جان دیلینجر در فیلم دشمنان ملت Public Enemies، شاعر انگلیسی جان ویلموت در فیلم افسارگسیخته The Libertine، کارگردان آمریکایی اد وود در فیلمی به همین نام Ed Wood و یک مامور سابق افبیآی معروف به دانی براسکو در فیلمی به همین نام Donnie Brasco، مشاهده کردهایم.
پیر ریشال در نقش مارشال د ریشیلیو، حضور دارد. ریشار به عنوان یکی از بااستعدادترین کمدینهای فرانسوی دوران ما شناخته میشود که در فیلمهای کمدیای مانند مرد قدبلند بلوند با یک کفش سیاه The Tall Blond Man with One Black Shoe حضوری درخشان داشته است. ما او را به تازگی در نقش پانورامیکس در جدیدترین قسمت از فرانچایز آستریکس و اوبلیکس با عنوان آستریکس و اوبلیکس: پادشاهی میانه Asterix & Obelix: The Middle Kingdom، دیدهایم.
بازیگر و کارگردان فرانسوی نوئمی لووفسکی در نقش کنتس د لارنا حضور پیدا کرده است. لووفسکی همچنین با نوشتن فیلمنامه و بازی در آثار تحسین شدهای مانند خانه تابستان و فردا و پس از آن، شناخته میشود. ملویل پوپو که بخش زیادی از شهرت خود را مدیون بازی در فیلمهای کارگردان بزرگ شیلیایی رائول روئیز است نقش شخصیت کنت دو باری را به عهده داشته است. در کارنامه پوپو همکاری با برخی از بزرگترین کارگردانهای فرانسوی معاصر مانند ژاک دوایون، ژان-ژاک آنو، ژان بکر، فرانسوا اوزون، اریک رومر، ارنو دپلشن، زاویه دولان و ژوستین تریه، دیده میشود.
پاسکال گرگوری، بنجامین لاورنه، ایندیا هیر، سوزان دو باک، کاپوسین والماری، دیگو لو فور، میشا لسکو، ماریان باسلر، روبن رنوچی و پائولین پولمن، فهرست بازیگران ژان دو باری را تکمیل میکنند.
کارگردان ژان دو باری کیست؟
بازیگر نقش ژان دو باری، مایوین، این فیلم را کارگردانی کرده است. در واقع، ژان دو باری ششمین فیلم بلند این بازیگر و فیلمساز فرانسوی محسوب میشود. اما این سومین فیلم بلند مایوین با عنوان پلیس بود که نام او را به عنوان یک فیلمساز مطرح کرد. این درام جنایی در جشنواره فیلم کن سال ۲۰۱۱، برنده جایزه هیئت داوران این جشنواره شد. درام غمانگیز شاه من که جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم کن را برای امانوئل برکو به ارمغان آورد و دیانی، دو فیلم بعدی مایوین بودند. دیانای نیز در سالی که جشنواره کن به دلیل شیوع پاندمی برگزار نشد، یکی از عناوین بخش اصلی این فستیول بود.
چه کسی آهنگسازی ژان دو باری را انجام داده است؟
آهنگساز انگلیسی استیون واربک که برای داستان عاشقانه تاریخی شکسپیر عاشق (Shakespeare in Love)، برنده جایزه اسکار شده، موسیقی ژان دو باری را ساخته است. این سومین همکاری واربک با مایوین بعد از دو فیلم پلیس و دیانای، محسوب میشود. همچنین در کارنامه واربک، نامزدی جوایز بفتای تلویزیونی و سینمایی و همچنین نامزدی جایزه گرمی، دیده میشود.
نقد و بررسی منتقدان درباره فیلم ژان دو باری
ایندیپندنت | امتیاز: ۸۰ از ۱۰۰
جفری مکنب | برخلاف انتظار، ژان دو باری به یک درام لباسی پیچیده و خوش ساخت با لحظههای هجوآمیز بسیار، تبدیل شده است.
ونتی فر | امتیاز: ۷۰ از ۱۰۰
ریچارد لاوسون | فیلم به همان اندازه جذاب است که به طرز ناخوشایندی مضحک به نظر میرسد. طراحی لباس آن تجملی و چشمنواز و دسیسههای درباری آن به طرز دلپذیری کمخطر است. به انقلاب در حال ظهور تنها در پایان فیلم و در نریشنی غمانگیز اشاره میشود. از سوی دیگر، ژان دو باری از شما میخواهد که تخیل و فانتزی را لمس کنید.
کلایدر | امتیاز: ۶۷ از ۱۰۰
مارکو ویتو اودو | فیلمنامه ساده و سرراست ژان دو باری ممکن است تماشاگر معمولی سینما را متقاعد نکند که دو ساعت را در دربار فرانسه بگذراند.
اسکرین دیلی | امتیاز: ۶۰ از ۱۰۰
لیزا نسلسون | این فیلم کارگردانی عالی یا به یاد ماندنیای ندارد، اما قدرت داستان و برخی اجراها این کاستی را جبران میکنند. با اینحال ژان دو باری با داستان عاشقانهای که یک کارگر جنسی را در کانون توجه قرار میدهد، برای طرفداران عاشقانههای تاریخی خوراک مناسب را فراهم میآورد. در حالیکه مایوین و دپ، پرشورترین زوج در فیلمهای زندگینامهای تاریخی نیستند، ژان دو باری همچنان آنقدر سرگرمکننده است که ارزش وقت گذاشتن داشته باشد.
هالیوود ریپورتر | امتیاز: ۵۰ از ۱۰۰
جردن مینتزر | با تمام جنجالهای اخیر پیرامون دپ و بعلاوه خود مایوین، نتیجه همکاری آنها یک قطعه تاریخی خوش منظر است که هم ملالانگیز و هم کممایه به نظر میرسد و قطعا به دور از هرگونه رسوایی است.
تلگراف | امتیاز: ۴۰ از ۱۰۰
رابی کالین | این فیلم عمدتا از تصاویر زیبا که شامل چشماندازهای نقاشانه از حومه فرانسه و فضاهای داخلی خیرهکننده کاخ ورسای است، تشکیل میشود. اما رابطه مرکزی فیلم هرگز متقاعدکننده نیست و همه اینها شبیه یک پرفورمنس است که برای رضایت خاطر درباریان و طبعا ما، روی صحنه میآید.
نقد بلند فیلم برگرفته از ایونینگ استاندارد
جو آن-تیتمارش | جشنواره کن به اینکه رقابتهای خود را عمدتا با فیلمی خیلی بد شروع میکند، مشهور است. اغلب با فیلمی مجلل و فریبنده مانند گتسبی بزرگ (The Great Gatsby) و یا فیلمی فرانسوی طرف هستیم. ژان دو باری به کارگردانی مایوین هم فیلمی پرزرق و برق و هم فرانسوی است، اما آیا همانطور که سنت کن حکم میکند فیلمی بسیار بد محسوب میشود؟ البته که اینطور نیست، آما آنچنان هم خوب به نظر نمیرسد.
فیلم داستان زن قهرمان عنوان فیلم (مایوین) را از دوران نوجوانیاش در روستا به عنوان دختر نامشروع یک راهب و یک آشپز تا ورودش به کاخ ورسای و دربار لوئی پانزدهم (با بازی جانی دپ) دنبال میکند. او به امر کارفرمای مهربان مادرش دومونسو (روبن رنوچی) در صومعهای آموزش میبیند و به خواننده مشتاق کتابهایی که از نظر صومعه نامناسب بودند، تبدیل میشود. به این ترتیب او سرانجام به ناچار از آنجا به بیرون رانده میشود.
پس از آن او با میل باطنی خود یک زندگی روسپیگری در پیش میگیرد و در نهایت با کنت ژان دو باری (ملویل پوپو) ملاقات میکند که او را به خانه خود میبرد. سپس با لوئی پانزدهم در ورسای دیدار میکند که فورا دل باخته او میشود. در ورسای است که فیلم شروع به فروپاشی میکند. به نظر میرسد که دختران لوئی پانزدهم از دنیای سیندرلا بیرون آمدهاند: آنها بیرحم، نچسب و فوقالعاده گوشت تلخ هستند. همه آدمهای خوب ظاهری زیبا دارند: ولیعهد (دیگو لو فور) مردی خوش هیکل و جذاب است و عروس آیندهاش، ماری آنتوانت، زنی بیآزار و دوست داشتنی است.
هنگامیکه پادشاه یک پسربچه سیاهپوست بنگالی را به ژان هدیه میدهد، تنها بدخواهان او هستند که رفتاری نژادپرستانه و بیرحمانه دارند. و در حالیکه کارگردان به وضوح میخواهد بیاعتنایی ژان نسبت به آداب و رسوم دربار را ستایش کند – او به چشمان شاه نگاه میکند، لباس مردانه میپوشد و به مدهای جدید خارج از عرف دربار علاقه نشان میدهد -، ولی همه اینها خیلی زود کسلکننده و تکراری میشوند.
اما فیلم زیبا و جلوهگر به نظر میرسید. طراحی لباسها شگفتانگیز و طراحی صحنه دوست داشتنی است. لحظه فوقالعاده زیبایی در اولین قرار ملاقات ژان با پادشاه وجود دارد: زمانیکه او یک مجسمه طلایی از لوئی در کودکی را نوازش میکند و سپس چهره واقعی او را لمس میکند. در این صحنه شما نمیتوانید به خود دپ فکر نکنید. بازیگری که شاید زرق و برق و شکوه جوانیاش افول کرده باشد، اما هنوز جذابیتش کمرنگ نشده است.
تماشای جانی دپ در حال و هوایی آرام و دوستانه و همچنین در قالب شخصیتی فرانسوی، بعد از فیلمهایی مانند موردکای (Mortdecai) و فرانچایز دزدان دریایی کارائیب، جذاب است. شخصیت او در اینجا بیشتر از جنس کاراکتر سرهنگ جول در فیلم در انتظار بربرها (Waiting for the Barbarians) است تا کاراکتر جک اسپارو در دزدان دریایی کارائیب.
با اینحال، ژان دو باری به عنوان فیلمی در ژانر درامهای لباسی که داستان آن در سالهای پایانی خاندان سلطنتی اتفاق میافتد، چیز چندانی به این ژانر اضافه نمیکند. علی رغم تمام تلاشهای ژان برای یک زندگی آزادانه، این فیلم برداشت جدیدی از یک دوره تاریخی ارائه نمیدهد. از این منظر فیلمهایی مانند اسپنسر به کارگردانی پابلو لارائین (Spencer) و کورساژ به کارگردانی ماری کروتزر (Corsage)، نمونههای خوبی برای مقایسه هستند.
بعد از آثاری شامل فیلم جسورانه پلیس درباره یک روزنامهنگار که بخش نوجوانان پلیس را پوشش میدهد و یا پادشاه من که امانوئل برکو بخاطر آن برنده بهترین بازیگر زن جشنواره کن سال ۲۰۱۵ شد، فیلم جدید مایوین ناامیدکننده است. مایوین کارگردانی زیرک و خوش قریحه است، اما مانند قهرمانش، دربار لوئی پانزدهم جایی نیست که او متعلق به آن باشد.
امتیازهای فیلم ژان دو باری
تا زمان آماده سازی مطلب
وبسایت | میانگین امتیاز |
IMDB | ۶.۸ از ۱۰ |
کاربران متاکریتیک | هنوز نمرهای ثبت نشده است |
منتقدان راتن تومیتوز | ۵۱ درصد بر اساس ۳۷ نقد |
کاربران راتن تومیتوز | هنوز نمرهای ثبت نشده است |
منتقدان متاکریتیک | ۵۱ درصد براساس ۱۳ نقد |
مصاحبه با جانی دپ بازیگر فیلم
میخواستم زبان فرانسه ملکه ذهنم بشود
- چالش واقعی این بود که خودم را با فرانسویهای سلطنتی سازگار کنم و اینکه بفهمم او با شاخههای مختلف حکومت خود و مردمش چگونه صحبت میکند. نگرانی اصلی من این بود که نیاز داشتم زبان در ذهنم نهادینه بشود و به شکل یک عادت همیشگی دربیاید تا مجبور نشوم به تلفظ فکر کنم. آنقدر روی آن کار کرده بودم تا بدانم اشتباهاتم کجاست…و به جایی برسم که ملکه ذهنم بشود.
- فکر میکنم در اینجا نگرش کلیای وجود دارد که به افراد اجازه میدهد همانی که هستند باشند. آدمها صریح، خودانگیخته و صادق هستند. …من فهمیدهام که آنها واقعا فرهنگشان را دوست دارند و به آن احترام میگذارند. و اینکه فرانسه چیزهای زیادی به من داده است، از جمله چند بچه!
- یکی از چیزهایی که میتوانم احساس کنم درباره کسی که در آن زمان در موقعیت لوئی پانزدهم قرار داشت میدانم این است که شما تا جایی که میتوانید عادی هستید. بخاطر رسانه و تصویری که از یک شخص نشان داده میشود و بخاطر اینکه پیشینه آن شخص از خیلی قبل ساخته میشود، هالهای از آشفتگی پیرامون اینکه این شخصیت کیست شکل میگیرد…
- خیلی خوب میشد که وقتی بچههایم کوچک بودند آنها را به مرکز خرید میبردم، اما چیزهای خاصی وجود داشتند که دردسر آن را بیشتر از ارزش آن میکردند. زیرا آخرین چیزی که در دوران کودکی بچههایم میخواستم این بود که من یا مادرشان را به عنوان آدمهایی متفاوت و جدا از دیگران، ببینند. وقتی مردم جلو میآیند و از شما امضا میخواهند و یا میخواهند عکس بگیرند، بچههای کوچک شما خیلی سریع متوجه میشوند که این مسئله طبیعی نیست. بنابراین شما شروع به حذف برخی چیزها از زندگی خود میکنید که دیگر نمیتوانید آنها را انجام بدهید. بنابراین منظورم این است که ایده گمنامی خیلی وقت پیش برای من مرده است. این یک چالش بود و فکر میکنم او (لوئی پانزدهم) نیز همین مشکل را داشت.