دیوید فینچر کارگردانی است که هنر را با تجارت درهم آمیخته و با وجودی که فیلمهایش فضایی تلخ، آزاردهنده و گاه تکاندهنده دارند اما فیلمهایش خوب میفروشند و مورد توجه منتقدان قرار میگیرند. او کمپانی پروپاگاندا فیلمز را پیش از آنکه به کارگردان فیلمهای بلند تبدیل شود، تاسیس کرد که در آن آگهیهای تبلیغاتی و ویدیوکلیپ میساخت. نخستین فیلم فینچر «بیگانه ۳» (۱۹۹۲) است که راجر ایبرت دربارهاش نقل قول مشهوری دارد: «یکی از خوش تصویرترین فیلمهای بدی است که تاکنون دیدهام». بیایید با هم مروری کنیم بر کارنامه و ۱۱ فیلم بلند برگزیده دیوید فینچر.
فهرست بهترین فیلم های دیوید فینچر بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند؛ نه کیفیت آنها
فیلم منک | ۲۰۲۰ | Mank
چه کسی حدس میزد که ماجرای پشت پرده قدیمی هالیوود به یکی از شخصیترین و بهترین فیلم های دیوید فینچر تا به امروز تبدیل شود؟ فیلمنامه منک در اوایل سالهای ۱۹۹۰ توسط پدر فقید کارگردان، روزنامهنگار جک فینچر نوشته شده و نگاهی لذتبخش به پشتصحنه ساخت فیلم همشهری کین دارد که چگونه هرمن جی منکویتس (گری اولدمن) زندگی ویلیام راندولف هرست (چارلز دنس) غول رسانهای را الهامبخش فیلمنامه قرار میدهد. فینچر و گروه تولید از بازسازی سینمای سالهای ۱۹۳۰ در این فیلم بسیار لذت میبرند. اولدمن در نقش منک یکی از بهترین بازیهای خود را در سینما به نمایش میگذارد، در نقش نویسندهای که استعداد خود را با مشروبات الکلی و قمار هدر داده و میخواهد با همشهری کین در کارش رستگار شود. فینچر در منک قابلیتهای خود را در مسیرهای جدید شگفتانگیز به کار میبندد و شاهکاری میسازد که اگر پدرش زنده بود مطمئناً باعث افتخار او میشد.
فیلم دختر گمشده | ۲۰۱۴ | Gone Girl
دختر گمشده یک فیلم هیجانانگیز هیچکاکی در دنیای معاصر است و احتمالا دردناکترین واکاوی مشکلات زناشویی پس از فیلم صحنههایی از یک ازدواج ساخته اینگمار برگمن و محصول ۱۹۷۳ باشد. دختر گمشده براساس کتاب پرفروش گیلین فلین توسط خود فلین اقتباس شد، داستان درباره ایمیدان (نامزد بهترین بازیگر زن اسکار، رزاماند پایک)، یک زن خانه دار اهل میزوری است که به طور ناگهانی ناپدید میشود و همه به شوهر نه چندان وفادارش، نیک (بن افلک) بدگمان میشوند. همانطور که همه شواهد و نشانهها در ناپدید شدن ایمی، نیک را مقصر جلوه میدهد، او باید قبل از اینکه خیلی دیر شود بیگناهی خود را ثابت کند. فینچر تماشاگر را مجبور میکند انگیزههای واقعی شخصیتها را در تک تک سکانسها حدس بزند اما کمکی به تماشاگر نمیکند. آکادمی اسکار فینچر را برای این فیلم مورد بیمهری قرار داد.
فیلم دختری با خالکوبی اژدها | ۲۰۱۱ | The Girl with the Dragon Tattoo
ابتدا قرار بود دختری با خالکوبی اژدها قسمت اول یک سهگانه براساس کتابهای پرفروش استیگ لارسن، سوئدی باشد، اما به تنها فیلم دیوید فینچر براساس کتابهای لارسن تبدیل شد. پیشتر سوئدیها و دانمارکیها براساس کتاب دختری با خالکوبی اژدها فیلمی در سال ۲۰۰۹ ساختند که نقشهای اصلی را مایکل نیکویست و نومی راپاس ایفا کردند. در فیلم دیوید فینچر دنیل کریگ در نقش میکائیل بلومکویست و رونی مارا در نقش لیسبت سالاندر ظاهر شدند. دختری با خالکوبی اژدها ساخته فینچر فیلمی رازآلود، خشن کاملا جذاب و تلخ است. فیلم نامزد ۵ جایزه اسکار شد و جایزه بهترین تدوین را گرفت.
فیلم شبکه اجتماعی | ۲۰۱۰ | The Social Network
دیوید فینچر و آرون سورکین (فیلمنامهنویس) در شبکه اجتماعی نگاهی جذاب به نحوه راهاندازی سایت شماره یک «دوستان» توسط مردی به نام مارک زاکربرگ (جسی آیزنبرگ) دارند که واقعاً خودش در دوستیابی چندان موفق نبود. سایت فیس بوک در ابتدا به عنوان راهی برای مارک زاکربرگ (جسی آیزنبرگ) دانشجوی نابغه با رفتاری خشک برای ارزیابی دختران دانشگاه هاروارد راهاندازی شد، اما خیلی زود به یک شرکت چند میلیارد دلاری تبدیل شد که رابطه او با بهترین دوستش ادواردو ساورین (اندرو گارفیلد) را نابود کرد. شبکه اجتماعی توانست برنده اسکار بهترین فیلمنامه، بهترین تدوین و بهترین موسیقی متن شود.
فیلم مورد عجیب بنجامین باتن | ۲۰۰۸ |The Curious Case of Benjamin Button
طرفداران سرسخت دیوید فینچر اغلب مورد عجیب بنجامین باتن را بهعنوان واضحترین بیمهری اسکار به او مثال میزنند. فیلم نامزد ۱۳ جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی شد، اما تنها ۳ جایزه در رشتههای فنی کسب کرد. مورد عجیب بنجامین باتن با نگاهی به داستان کوتاهی از اسکات فینجرالد نوشته اریک راث و رابین سویکورد، نگاه غمانگیز و عجیب به عشق از دست رفته و مرگ دارد که فینچر با کمک جلوههای بصری و گریم شگفتانگیز داستان را پیش میبرد. برد پیت نقش بنجامین را بازی میکند که با ناتوانیهای پیرمرد ۸۰ سالهای متولد شده و هر چه بزرگتر میشود، جوانتر میشود. او با دیزی (کیت بلانشت) آشنا میشود. مورد عجیب بنجامین باتن حدود صد سال را از چشمان بنجامین روایت میکند. فیلم یک داستان عاشقانه در سنت فیلمهای بزرگ هالیوود است که فقط فینچر میتوانست آن را بسازد.
فیلم زودیاک | ۲۰۰۷ | Zodiac
زودیاک مانند قتلهایی واقعی که بر اساس آن ساخته شده، تماشاگر را گیج و پریشان میکند. زودیاک یکی از آن فیلمهای نادری است که همزمان درباره دو موضوع متفاوت است و در هر دو موضوع استادانه پیش میرود. از یک سو، درامی با موضوع روزنامهنگاری درباره کاریکاتوریست رابرتگری اسمیت (جیک جیلنهال) و گزارشگری به نام پل آوری (رابرت داونی جونیور) است که شیفته زودیاک قاتل میشوند، قاتلی ناشناس که در اواخر سالهای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰با قتلهای زنجیرهای مردم کالیفرنیای شمالی را به وحشت انداخت. از سوی دیگر، نیروی پلیس با کارآگاهی اهل سانفرانسیسکو (مارک روفالو) قاتل را ردیابی میکند. هر دو داستان در هماهنگی کامل با یکدیگر پیش میروند و تحقیقات دلخراش و مهییج یکی از رازهای حلنشده در تاریخ جنایی آمریکا را میسازند.
فیلم اتاق وحشت | ۲۰۰۲ | Panic Room
اتاق وحشت با وجود ایده نسبتا سادهای که دارد، همچنان یکی از گرانترین و پیچیدهترین تولیدات کارنامه فینچر است. نیکول کیدمن، ستاره اصلی، پس از آسیب دیدگی در حین فیلمبرداری، پروژه را ترک کرد و بعدا جودی فاستر جایگزین او شد. اتاق وحشت یک فیلم هیجانانگیز فوق العاده سرگرم کننده است. فاستر نقش مگ، زنی مطلقه را بازی میکند که با دخترش سارا (کریستن استوارت) به یک خانه مجلل جدید با یک اتاق امن نقل مکان میکند. وقتی سه مرد (فارست ویتاکر، دوایت یاوکام، جرد لتو) به دنبال یک گاوصندوق مملو از پول نقد میگردند، مگ و سارا خود را به اتاق امن میرسانند و سعی میکنند خودشان را از دست سه مهاجم نجات بدهند.
فیلم باشگاه مشتزنی | ۱۹۹۹ | Fight Club
شاید تفرقهبرانگیزترین فیلم فینچر، باشگاه مشتزنی به عنوان یک طنز روشنفکرانه مورد ستایش قرار گرفته و به همان اندازه به عنوان فیلمی مردانه (Macho) محکوم شده است. باشگاه مشتزنی کمی از هر دو ویژگی را دارد، طنزی با موضوع مردانگی و مصرفگرایی است و اینکه چگونه هر دو به یک اندازه برای جامعه سمی هستند. فیلم بر اساس رمانی از چاک پالانیک، ادوارد نورتون را در نقش یک کارمند اداری بینام به تصویر میکشد که از بیخوابی رنج میبرد. در حالی که او در گروههای درمانگر به دنبال علاج میگردد، سرانجام با تایلر داردن (برد پیت)، یک فروشنده صابون و سرکش آشنا میشود. داردن یک باشگاه زیرزمینی برای مردان تشکیل میدهد تا با یکدیگر مبارزه کنند. یک زن روانپریش به نام مارلا سینگر (هلنا بونهام کارتر) وارد زندگی مرد بینام و تایلر میشود. البته ناگفته نماند که تایلر نقشههای شومی برای دنیا در سر میپروراند.
فیلم بازی | ۱۹۹۷| The Game
فیلم هفت | ۱۹۹۵ | SE7EN
فینچر با دومین فیلم بلند خود، سبک سینمایی تاریک و رازآلود خود را تثبیت کرد و یکی از بهترین فیلمهای نوآر مدرن را ساخت. موفقیت عامه هفت با توجه به اینکه بیاندازه جانفرسا است، شگفتآور جلوه میکند، با این حال این قابلیت منحصر به فرد دیوید فینچر در طول دوران حرفهای او بوده است. در شهری که مدام باران سیلآسا میبارد، ویلیام سامرست، کارآگاهی کهنه کار (مورگان فریمن) با دیوید میلز، کارآگاه تازه کار (برد پیت) همکاری میکند تا یک قاتل زنجیرهای (کوین اسپیسی) را دستگیر کند که قربانیان خود را بر اساس هفت گناه کبیره میکشد. هفت به همان اندازه استیلیزه و هوشمندانه است، که با پیچهای داستانی دلهرهآور و فضای غمانگیزش، تا پایان تکاندهنده داستان تماشاگر را هیجانزده نگه میدارد. این فیلم با ترکیبی عالی از هنر و تجارت (موفقیت اقتصادی) ثابت کرد فینچر فراتر از یک کارگردان ویدیوکلیپهای موسیقی برای شبکه امتیوی است.
فیلم بیگانه ۳ | ۱۹۹۲ | Alien 3
دیوید فینچر ۲۹ ساله، کارگردان ویدیوکلیپ خوانندگان مشهور، پس از کنار رفتن وینسنت وارد، کارگردان بیگانه ۳ شد. کمپانی تهیهکننده او را که فیلمساز تازهکاری بود، چندان تحویل نمیگرفتند. بنابراین تا پیش از شروع فیلمبرداری، او فیلمنامه کامل را نداشت. با وجودی که بیگانه ۳ فیلم بینقصی نیست اما به لحاظ بصری و عاطفی لحظات شکوهمندی دارد که نوید یک فیلمساز بااستعداد را میدهد.
